Kατάληψη Σχολείων - Πόσο ωφελεί και πόσο βλάπτει

Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει μόδα ή συνήθεια η κατάληψη των σχολείων από τους μαθητές της B/θμιας Eκπαίδευσης κατά τον μήνα Δεκέμβριο. Τείνει να αποκτήσει κύρος παροιμίας η φράση "λείπει η κατάληψη απ' τον Δεκέμβρη", κατά το "λείπει ο Mάρτης απ' τη Σαρακοστή".

H κατάληψη, είναι μια μορφή αγώνα που εμφανίστηκε στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια. Ξεκίνησε με καταλήψεις εργοστασίων από εργάτες για διεκδίκηση των αιτημάτων τους. Συνεχίστηκε με καταλήψεις δρόμων από διάφορες συντεχνίες ή τοπικές κοινωνίες για την προβολή των αιτημάτων τους και επεκτάθηκε στα σχολεία σαν μέσο πίεσης στην κυβέρνηση για την βελτίωση της Παιδείας, από τους μαθητές οι οποίοι θεωρώντας τους εαυτούς τους εργαζόμενους, αντέγραψαν τις μορφές πάλης τους και τις υιοθέτησαν.

Όμως η ενασχόληση με τη μόρφωση, δεν αποτελεί με κανένα τρόπο εργασία, έστω και αν πολλές φορές είναι περισσότερο κουραστική και απαιτητική από οποιαδήποτε εργασία.
Ο εργαζόμενος γενικά μοχθεί και παράγει έργο από το οποίο ωφελείται ο εργοδότης και του πληρώνει σε αντάλλαγμα το αντίτιμο της εργασίας, το μεροκάματο ή το μισθό. Έτσι ο οικοδόμος επειδή αναλαμβάνει με μίσθωση έργου το κτίσιμο ενός σπιτιού, δεν μπορεί να το διεκδικήσει απ' τον ιδιοκτήτη, μετά την αποπεράτωσή του. Με τον μαθητή όμως δε συμβαίνει το ίδιο.
Ο μαθητής παράγει έργο, οικοδομεί την μόρφωσή του, δωρεάν ή πληρώνοντάς την, όμως μετά την ολοκλήρωση των σπουδών το όφελος παραμένει αναπαλλοτρίωτο κτήμα του. Άρα ο μαθητής δεν είναι εργαζόμενος με την στενή έννοια του όρου αλλά θα μπορούσαμε να πούμε, ότι είναι ένας εργαζόμενος άλλου είδους, ένας οικοδόμος που μετά το τέλος των εργασιών κρατά την οικοδομή για λογαριασμό του.

Αφού είναι έτσι, εργασιακές σχέσεις και νοοτροπίες δεν πρέπει να μεταφέρονται στο χώρο των μαθητών. Οι απεργίες και οι καταλήψεις των εργαζομένων εμποδίζουν τον εργοδότη να καρπωθεί το έργο τους, ενώ οι καταλήψεις των μαθητών πλήττουν τους ίδιους και όχι εκείνους προς τους οποίους απευθύνονται τα αιτήματά τους.

Αλλά δεν είναι μόνο η ζημιά του χαμένου χρόνου η συνέπεια μιας κατάληψης. Πολλές φορές οι καταστροφές των σχολείων ή γενικά οι υλικές καταστροφές δεν είναι αμελητέες, και η υποβάθμιση του χώρου εμποδίζει τη μάθηση και συμβάλει στην υποβάθμιση του κύρους του σχολείου.

Το τραγικό στην όλη ιστορία είναι ότι οι καταλήψεις γίνονται για την βελτίωση της παιδείας.

Τίθεται τέλος το ερώτημα: Όταν η παιδεία νοσεί τι να κάνουμε; Να μη παλέψουμε για την βελτίωσή της; Να μην γίνονται καταλήψεις;

Ασφαλώς και θα παλέψουμε για την βελτίωσή της με νύχια και με δόντια, με φαντασία αλλά και διάθεση να βρούμε καινούργιους τρόπους πάλης και διεκδίκησης και όχι με μεθόδους που θα την ζημιώσουν ανεπανόρθωτα.

*Το παρόν κείμενο βασίζεται σε άρθρο του κου. Δημήτρη Τσαούση  (Φυσικός, Σχολικός σύμβουλος ΠΕ4 Δ.Ε, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Ιωαννίνων).